Theo các chuyên gia và những trung tâm nghiên cứu về dân số, thì cứ 15 năm sẽ có một thế hệ được sinh ra phát triển. Mỗi nhóm người sẽ thể hiện cho một thời đại, cũng như giúp hình thành nên không gian lịch sử cố định. Từ khi sự nhận định và cách phân tích này được đưa ra, thì đã có 10 thế hệ được sinh thành. Tuy nhiên, thế hệ được cho rằng phát triển song song đầu tiên cùng công nghệ hiện đại là thế hệ Z. Vậy thế hệ Z hay Gen Z là gì? Cùng May In Thêu Hải Triều tìm hiểu những thông tin cơ bản sau.

I. Gen Z là gì?

1. Gen Z là gì? Gen Z sinh năm bao nhiêu?

Gen Z là từ viết tắt của Generation Z. Generation là thế hệ, vậy nên Generation Z là thế hệ Z.

Một số cách gọi khác thường gặp: Post millennials (hậu Millennials), Founders, Homeland Generation, thế hệ Internet, iGen, iGeneration, Gen Wii, Digital Natives, Neo-Digital Natives, Gen Tech, Net Gen, Plurals, Zoomers…

Là nhóm người nằm giữa 2 thế hệ Millennials và thế hệ Alpha. Con người được cho là thế hệ Millennials sinh từ năm 1981 – 1996, thế hệ Alpha chỉ định nhóm người sinh từ năm 2013 – 2025. Thế hệ Z là bất kỳ những ai được sinh ra vào khoảng thời gian từ năm 1997 – 2012.

Và nếu như tính theo khoảng thời gian sinh này, thì Gen Z là con của thế hệ X, thế hệ X là những người sinh vào năm 1975 – 1985. Đây là thế hệ đầu tiên được tiếp xúc với Internet khi bắt đầu lớn lên, và họ cũng là nhóm người được tiếp cận với công nghệ ngay từ khi còn nhỏ.

Theo mỗi tài liệu thì thế hệ này có các khái niệm khác nhau. Nếu theo từ điển Oxford, đây là nhóm người sẽ đạt đến đuổi trưởng thành vào những năm 2010. Tức vào thập kỷ thứ 2 của thế kỷ 21. Vào một số tài liệu khác, thế hệ Z lại là nhóm người được sinh ra vào cuối năm 1990 – đầu năm 2000.

Tuy nhiên, theo sự nghiên cứu của trung tâm Pew, thì Gen Z được dùng để chỉ cho nhóm người sinh từ năm 1997. Vì khi nhóm người này trưởng thành, và phát triển là thế hệ đầu tiên được trải nghiệm công nghệ, internet và điện tử. Ngoài ra, đây còn là khoảng thời gian xảy ra các sự kiện lớn trên thế giới, nổi bật là cuộc khủng bố tại Mỹ vào ngày 11/9/2001. Nếu tính đến năm 2021, người thuộc thế hệ Z có độ tuổi sẽ giao động từ 8 tuổi – 24 tuổi.

Bên cạnh đó, thế hệ Z còn được quy định khoảng thời gian sinh khác nhau, tùy thuộc vào mỗi địa lý hay đất nước khác nhau:

Nhật Bản: Từ năm 1996 – 2011
Nhà tâm lý học Jean Twenge: Từ năm 1995 trở lên
Forbes và Thời báo Ailen: Từ năm 1995 – 2010
Thống kê Canada: Từ năm 1993
…

2. Đặc điểm của tiêu biểu của Gen Z

Tùy theo mỗi giai đoạn sinh thời, mà đặc điểm của các thế hệ sẽ khác nhau. Vậy nhóm người thuộc thế hệ Z có ưu và nhược điểm gì?

a. Ưu điểm

Khả năng sử dụng công nghệ: Thế hệ Z được sinh ra trong khoảng thời gian, mà công nghệ bắt đầu có những bước tiến mới đột phá. Và trong giai đoạn trưởng thành, họ được tiếp xúc sớm với công nghệ. Điều này giúp cho khả năng sử dụng công nghệ của Gen Z cao hơn so với những thế hệ đi trước. Ví dụ điển hình nhất chính là trên các ứng dụng mạng xã hội như Facebook, Tik Tok, Tinder, Instagram… thì số lượng người trong độ tuổi Gen Z chiếm tỷ lệ rất cao.
Gen Z thực sự có đầu óc tài chính: Với những tiếp cận mới mẻ về công nghệ, thế hệ Z luôn có tính tự chủ về tài chính. Họ có khả năng tính toán, có đầu óc tư duy sáng tạo. Vậy nên, họ sớm trở thành những người kinh doanh giỏi, có khả năng quản lý tài chính rất tốt.
Người tiêu dùng khôn ngoan: Là thời đại của công nghệ tiên tiến, không phải nhất thiết đến nơi bán hàng mới mua được sản phẩm như ý muốn. Đa phần những bạn thế hệ Z luôn có cách tiêu dùng thông minh. Họ áp dụng những tiến bộ mới nhất, từ đó đưa ra những cách mua hàng sáng suốt hơn. Gen Z sẵn sàng chi trả giá cao hơn cho những sản phẩm có thương hiệu nổi tiếng, và có sở thích sử dụng những mặt hàng mang tính bền vững hơn.
Suy nghĩ thoáng hơn về giới tính thứ 3: So với những thế hệ trước, thì thế hệ Z suy nghĩa thoáng hơn về giới tính thứ 3. Không kỳ thị, hay xem thường, và luôn đối xử công bằng. Trong thế hệ gen X, chỉ có 16% số người suy nghĩ thoáng về giới tính thứ 3. Đối với gen Y có khoảng 25%, tuy nhiên thế hệ Z lại có đến 37%.

b. Nhược điểm

Thời gian sử dụng công nghệ quá nhiều: Nếu như những thế hệ trước chỉ xem phim qua ti vi, thì nay mọi người chuyển sang xem phim ảnh trên điện thoại, và máy tính. Thời gian một ngày sử dụng các thiết bị điện tử của gen Z, nhiều hơn so với những thế hệ khác. Điều này gây ra một số vấn đề về tinh thần, suy nghĩ hay giảm thiểu các hoạt động khác. Theo thống kê, tỷ lệ số người mắc bệnh trầm cảm của thế hệ Z rất cao. Không những thế, cơ thể cũng hạn chế đi lại hay ít hoạt động hơn, vì họ bị thụ động bởi những lợi ích của công nghệ.

Không ngại chia sẻ ý kiến: Không ngại ngùng hay im lặng, gen Z luôn chọn cách chia sẻ theo đúng như những gì mà họ cảm nhận được. Với một hoạt động kinh doanh hay dịch vụ gì, họ có thể đưa ra những bình luận nhằm đánh giá những hoạt động đó. Vậy nên, đây là điều không tốt với việc kinh doanh, nếu như khách hàng đánh giá một sao, hoặc đưa ra những ý kiến phàn nàn.

II. So sánh Gen Z (thế hệ Z) với Gen Y (thế hệ Y)

Để so sánh được 2 thế hệ này với nhau, trước hết chúng ta sẽ tìm hiểu xem gen Y là gì?

1. Gen Y là gì?

Tên gọi: Thế hệ Y
Tên tiếng Anh: Millennials/ Generation Y
Tên viết tắt: Gen Y
Tên gọi khác: Thế hệ thiên niên kỷ
Độ tuổi: Sinh năm 1981 – 1996
Mối quan hệ với gen khác: Thường là bố mẹ của Gen Alpha
Phương tiện truyền thông sử dụng: Ti vi, điện thoại, máy tính và sử dụng mạng xã hội chiếm tỷ lệ khá cao.
Thói quen chi tiêu: Hạn chế sử dụng hàng thương hiệu, đắt tiền. Ưu tiên dùng các mặt hàng có tính ứng dụng cao, tuổi thọ lâu dài.

2. Sự giống và khác nhau giữa 2 thế hệ

a. Giống nhau

Đều là những con người có tương đồng về quan điểm chính trị, đều sử dụng ti vi, điện thoại cho mục đích giải trí. Mặc dù mức độ tiếp cận công nghệ khác nhau, tuy nhiên họ đều biết về công nghệ hiện đại ngày nay. Cả 2 thế hệ đều có sự hiện diện trên mạng xã hội. Biết cách chi tiêu một cách hợp lý, mỗi thế hệ sẽ có các cách chi tiêu riêng, nhưng chúng lại phù hợp với mỗi hoàn cảnh, và điều kiện đời sống ngay tại thời điểm đó.

b. Điểm khác nhau giữa gen Z và gen Y

Gen Z đề cao bản sắc cá nhân: Cả hai thế hệ đều muốn khẳng định bản thân trước đám đông, tuy nhiên đối với thế hệ Z thì đây là một vấn đề cực kỳ quan trọng. Khi mua một món hàng nào đó, thế hệ Z chỉ quan tâm đến việc sản phẩm đó có thực sự phù hợp với bản thân. Luôn coi trọng bản thân, và không ngược đãi bản thân chỉ vì những lợi ích khác.
Thế hệ Y có khả năng tập trung cao hơn: Những thế hệ về sau phụ thuộc vào công nghệ quá nhiều, vậy nên khả năng tiếp cận thông tin cũng như lượng thông tin cần tìm kiếm dường như bị bão hòa. Và với thói quen thu thập thông tin một cách tự nhiên hơn, thì gen Y có khả năng tập trung công việc cao hơn so với gen Z.
Gen Y đề cao teamwork trong công việc: Nhóm người này thích làm việc theo nhóm, họ luôn đề cao tinh thần tập thể và coi trong khả năng giao tiếp. Trong khi đó thế hệ Z lại thích độc lập hơn, muốn hoàn thành bất kỳ một công việc nào đó nột mình.

Thế hệ tìm kiếm sự thật: Thế hệ Z luôn có chính kiến của mình, không nghe theo hay làm theo bất kỳ một lời nói nào mà chưa có tính xác thực. Họ luôn tìm kiếm sự thật, và từ đó đưa ra chính kiến của bản thân. Gen Z còn là thế hệ biết cách đối phó với thế giới ảo, không bị thế giới này làm lu mờ.
Gen Z suy nghĩ thoáng hơn: Là nhóm người có ít định kiến về giới tính thứ 3. Và họ có lối sống cởi mở hơn, suy nghĩ thoáng hơn về sự bình đẳng nam nữ, về người da màu hay hôn nhân đồng giới.

III. Những phong cách thời trang được thế hệ Z yêu thích

1. Thế hệ Z thu hút ánh nhìn với Athleisure

Athleisure là một phong cách mà các mẫu thiết kế được tạo ra dựa trên những loại trang phục thể thao. Và trang phục được sử dụng trong nhiều hoàn cảnh khác nhau. Có thể sử dụng phong cách để đi chơi, picnics, hay dạo phố đều được. Những item mà các bạn gen Z hay sử dụng cho phong cách này như áo polo, áo sweater, áo bomber, quần joggers, quần track pants… Ngoài ra, còn một số trang phục phổ thông khác như áo tee, bra, áo croptop…

Với những item phổ biến, mà thế hệ Z rất thích sử dụng phong cách ăn mặc này. Và với Athleisure, mà đã có rất nhiều fashionista được hình thành. Không cần phải quá cầu kỳ, nhưng họ lại luôn tạo ra được một vẻ đẹp đặc biệt, nổi bật.

2. Phong cách Aesthetic

Là những con người mạnh mẽ, có bản lĩnh và cá tính. Được tiếp cận với công nghệ ngay từ nhỏ, nên những tư tưởng về cách ăn mặc cũng khác so với các thế hệ đi trước. Để thể hiện đúng về con người, cũng như tính cách của gen Z, thì Aesthetic chính là cầu nối lý tưởng.

Phong cách Aesthetic thường được phân thành những loại là vintage Aesthetic, minimalism, Arsty Aesthetic, Grunge, và soft girl. Những item tồn tại trong phong cách được sử dụng nhiều như: áo polo, quần jeans lưng cao, áo khoác denim và áo thun graphic.

3. Thời trang Unisex

Ngày nay, thời trang được sử dụng thoải mái, và được các bạn trẻ ưa chuộng nhiều hơn khi chúng thể hiện được tính cách, khẳng định được bản thân. Gen Z suy nghĩa rất thoải mái về giới tính thứ 3, nên thời trang unisex cũng rất được ưa chuộng. Tất cả những thiết kế, màu sắc đều sử dụng phù hợp cho cả nam và nữ. Hiện nay, đã có nhiều nhà mốt chú tâm hơn, và cho ra đời những bộ sưu tập Unisex rất nổi bật.

Sự đa dạng về trang phục unisex đã dần trở thành một trong những phong cách chính của thế hệ Z. Ngoài trang phục ra, các phụ kiện cũng góp phần tạo nên một outfit hoàn chỉnh như sneaker, thắt lưng, kính thời trang, túi xách, khăn turban…

4. Gen Z thích sử dụng chất liệu denim (jeans)

Thay vì những mẫu trang phục jeans thông thường, thế hệ Z đã biến tấu chúng thành những item chất ngất. Không đơn giản là một chiếc quần ôm dáng, quần jeans nay đã có thêm túi hộp, vết xẻ rách hay được may với kích thước quá khổ. Khi nhìn vào sự biến tấu này, ta sẽ thấy ngay sự thoải mái trọng suy nghĩ, hay sự đề cao tôn trọng bản thân. Chỉ cần chúng phù hợp với người mặc, chứ không nhất thiết phải theo một quy chuẩn nào.

Thay vì chất liệu được dùng để may các loại áo khoác thông thường, nay các bạn trẻ đã phá cách hơn với những mẫu áo khoác dáng dài. Sử dụng vải denim để may áo sơ mi oversize, hay áo crop-top. Vải denim còn là một chất liệu mà gen Z ưa chuộng khi may quần baggy, chân váy.

5. Mũ Bucket

Nếu như thế hệ Y thích sử dụng mũ lưỡi trai, thì bucket là loại mũ mà thế hệ Z luôn muốn sở hữu. Mũ bucket là loại mũ có vành, những vành được may với kích thước nhỏ và gọn hơn. Phụ kiện đã phổ biến hơn khi Rap bắt đầu phát triển, những ngôi sao nhạc Rap sử dụng mũ bucket hàng ngày. So với các thế hệ trước, gen Z đam mê loại âm nhạc này hơn rất nhiều. Cũng vì lý do này mà bucket trở thành một loại phụ kiện không thể thiếu của gen Z.

Mũ bucket có thể sử dụng phù hợp nhiều phong cách khác nhau, điển hình là phong cách đường phố và hiphop. Và theo dự đoán thì đây sẽ là loại phụ kiện được sử dụng kéo dài cho đến thế hệ Alpha.

6. Thế hệ Z sử dụng Tie – dye như thế nào?

Nếu như kỹ thuật nhuộm Tie – dye đã bị hạn chế vào những năm 2000, thì ngày nay chúng đã come back một cách ngoạn mục. Các bạn thế hệ Z sử dụng kỹ thuật này rất táo bạo, và biến những chiếc áo thun loang màu trở thành item nổi bật nhất hiện nay. Những mẫu áo thun loang màu ôm dáng, đã được thay lại với những chiếc áo có phong cách đa dạng hơn. Các bạn thế hệ Z thích sử dụng kỹ thuật này trên các loại áo như: oversize, free size hay bigsize.

Xem thêm:

Thế hệ Z hay gen Z là nhóm người hiện nay đang được sự quan tâm, và chăm sóc đặc biệt của xã hội. Là lớp người đầu tiên được tiếp xúc với những tiến bộ văn minh nhất của thời đại, nên trong tương lai đây sẽ là thế hệ chủ chốt của gia đình, xã hội và đất nước. Với tư duy, những tư tưởng hiện đại, cùng với bộ óc sáng tạo, tất cả sẽ tạo nên một thế hệ vững mạnh, văn minh và giúp cho kinh tế đất nước ngày một đi lên.